مقدمه
شاید برای شهروندانی مثل من که هر روز با عجله از میان خیابان ها و ساختمان های شهر میگذرند تنها جنبه ظاهری ساختمان های شهری اهمیت داشته باشد. گاهی نمای یک ساختمان آنچنان به نظرم زیبا می رسد که چند لحظه ای با همه شلوغی روزمره به تماشا میخکوب می شوم. مخصوصا اگر در آن نما از عنصری طبیعی مانند سنگ استفاده شده باشد. گویا رگه های سنگ تاثیری شگفت بر جریان احساس در جان آدمیزاد دارد. این روزها مهندسین معمار سبک های مختلفی از نما را به کارفرما پیشنهاد می دهند. در نگاه کلی می توان این سبک ها را در دو دسته اصلی جای داد. سبک کلاسیک و مدرن. برخلاف سبک مدرن، در سبک نمای کلاسیک عمدتا از متریال یکپارچه و تک رنگ استفاده می شود. بد نیست چند ساعتی با تمرکز بیشتری بر نماهای ساختمانی در شهر قدم بزنید. متوجه خواهید شد که رنگ سفید حرف اول را میزند. اگر می پرسید چرا رنگ سفید؟! می توانم بگویم شاید زیبایی رنگ سفید و یا آرامشی که در این رنگ نهفته است و یا شاید اینکه رنگ سفید گرمای کمتری را به خود جذب میکند. هر کدام از این موارد و یا همگی در کنار هم موجب شده اند تمایل اکثریت به انتخاب رنگ سفید در نمای ساختمان معطوف باشد. اما فرض کنید یک مهندس ساختمان هستید و قرار است یک سنگ سفید مناسب برای نمای یک ساختمان انتخاب کنید. کمی در منابع جستجو کردم و متوجه شدم که این انتخاب اگرچه ممکن است در نگاه اول ساده به نظر برسد اما پر از پیچیدگی است. در ادامه در مورد معیارهای مهم انتخاب سنگ در نمای ساختمان خواهم گفت.
معیارهای انتخاب سنگ برای نما ساختمان
در میان مقالات موارد زیادی به عنوان شاخص های انتخاب سنگ برای نمای ساختمان ارائه شده است. اما از میان آن ها مهمترین موارد را انتخاب کردم.
استحکام و مقاومت بالا
کاملا واضح است که وقتی قرار باشد سنگی برای نمای ساختمان استفاده شود باید در برابر سرما، گرما، یخ زدگی، فرسایش، تابش آفتاب، باد، باران و حتی ضربه مقاوم باشد. اگر سنگ نما استحکام کافی را نداشته باشد پس از مدتی از جلوه می افتد و یا در اثر فرسایش خرد شده و ریزش میکند. این مورد مخصوصا در مناطقی که میزان رطوبت هوا در آنجا زیاد است اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
تخلخل مناسب
تخلخل موجود در لایه زیرین سنگ موجب می شود که هنگام نصب ملات را بهتر به خود جذب کند و احتمال سقوط آن کاهش یابد. سنگ هایی که تخلخل کمی در ساختار خود دارند نمی توانند گزینه های مناسبی برای استفاده در نمای ساختمان باشند.
زیبایی ظاهری
فراموش نکنید که یک نمای زیبا به ساختمان جان می بخشد. لازم است که سنگ انتخاب شده در نمای ساختمان کاملا با سبک معماری مورد نظر همخوانی داشته باشد. همچنین میزان صیقلی بودن، تم رنگ، اندازه و شکل نقش و نگارها در سطح سنگ و کیفیت فرآوری از جمله مواردی است که بر زیبایی سنگ در نمای ساختمان تاثیر می گذارد.
قیمت و هزینه نصب مناسب
قیمت سنگ فرآوری شده و هزینه های جانبی نیز فاکتور مهمی برای انتخاب است. لازم است منابع مالی در نظر گرفته شود و متناسب با آن انتخاب صورت گیرد.
استحکام و مقاومت بالا
با توجه به اینکه سنگ مورد نظر قرار است در نما ساختمان قرار گیرد لازم است در برابر انواع تغییرات دما و یا ضربه و امثال این مقاوم باشد
زیبایی ظاهری
توجه به تم رنگ، میزان نقش و نگارها در سنگ و همچنین کیفیت فرآوری در این مرحله بسیار مهم است
قیمت و هزینه نصب مناسب
لازم است منابع مالی پروژه در نظر گرفته شود و بر اساس آن بهترین گزینه انتخاب گردد
تخلخل مناسب
لازم است سنگ نما دارای تخلخل مناسب باشد تا به بهترین صورت ممکن به ملات بچسبد و سقوط سنگ اتفاق نیفتد
انتخاب سنگ نما مناسب از میان گزینه های موجود
پس از شناسایی مهمترین عوامل موثر بر انتخاب یک سنگ سفید خوب برای نمای ساختمان گزینه های مختلفی از انواع سنگ های ساختمانی پیش رو قرار می گیرند:
سنگ های مرمریت
اگر تنها ملاک زیبایی مد نظر باشد به نظر می رسد سنگ مرمریت انتخاب خوبی است. این سنگ ها ظاهری بسیار زیبا و جذاب دارند اما جذب آب بالا در آنها موجب می شود فرسایش بالایی داشته باشند و به سرعت در نمای ساختمان جلوه خود را از دست بدهند.
سنگ های گرانیت
این سنگ ها که در دسته سنگ های آتشفشانی جای دارند به خاطر ماهیتشان از استحکام بالایی برخوردار هستند. اما تخلخل پایین آن ها در سطح زیرین یعنی جایی که قرار است سنگ به دیوار بچسبد موجب می شود احتمال سقوطشان در نمای ساختمان افزایش یابد. از سویی دیگر در سنگ های گرانیت سطح یکدست از نظر میزان نقش و نگار به ندرت دیده می شود.
سنگ های چینی
این سنگ ها از استحکام و مقاومت خوبی برخوردار هستند اما تخلخل پایین این نوع از سنگ ها انتخاب آنها برای نمای ساختمان را با تردید مواجه می کند. سنگ های چینی ازنا، الیگودرز و لایبید معروف ترین سنگ های چینی با تم سفید هستند که از معادن ایران تامین می شوند.
سنگ های تراورتن
اگر کمی با دقت به نماهای سنگی ساختمان ها در شهر نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که در اکثر آن ها از سنگ تراورتن استفاده شده است. این انتخاب رایج بی علت نیست. سنگ های تراورتن از مقاومت مناسبی برخوردار هستند، تخلخل فوق العاده ای برای استفاده در نما دارند، ساختار منعطفی برای برشکاری ارائه می دهند و از همه مهمتر در کشور ما انواع مختلفی از این سنگ با رنگ ها و نقش های مختلف وجود دارد.
تا این مرحله بر اساس معیارهای در نظر گرفته شده و انتخاب های پیش رو برای سنگ سفید نما به نظر می رسد سنگ تراورتن بهترین گزینه باشد اما مساله بعدی انتخاب از میان انواع مختلف سنگ تراورتن است.
سنگ های تراورتن عباس آباد، حاجی آباد، لوشان، طرق، دره بخاری و کاشان همگی دارای رنگ سفید روشن هستند که سال ها است برای نمای سفید ساختمان ها استفاده می شوند.
سنگ ارس؛ گزینه ای مناسب برای نما ساختمان
مجموعه سنگبری جواد یکی از کارخانه های با سابقه در زمینه تولید و فرآوری سنگ در شهرک صنعتی محمودآباد اصفهان است. تمرکز بر هر کدام از سنگ های تراورتن مذکور (سنگ های تراورتن عباس آباد، حاجی آباد، لوشان، طرق، دره بخاری و کاشان) به عنوان محصول اصلی کارخانه در سابقه فعالیت این مجموعه دیده می شود. اما نکته جالب اینجاست که در اوایل سال 1399 مدیران این مجموعه با معدنی ناب از سنگ تراورتن با نام تراورتن ارس مواجه می شوند. این مواجه جرقه ای برای تغییر محصول اصلی کارخانه را در ذهن ایشان ایجاد می کنند. مجتبی روح اللهی یکی از مدیران ارشد این مجموعه می گوید:
بخاطر تجربه کار روی انواع سنگ تراورتن با مزایا و معایب هر کدام کاملا آشنا بودیم. زمانی که برای اولین بار به همراه برادرم به معدن سنگ ارس رفتیم گفتم این یک تراورتن تمام عیار است! گویا تمام مزیت های سنگ های تراورتن دیگر را در خودش جمع کرده!
در طول مدت زمانی محدود خط تولید کارخانه برای تولید این سنگ فوق العاده بروز می شود. تولید عمده سنگ تراورتن ارس از سال 1400 در سنگبری جواد آغاز می گردد و به سرعت توجه بازار در کشورهای همسایه را به خود معطوف میکند.
35 کد مختلف از سنگ تراورتن در دسته های لوکس و پرفروش وجود دارد. به جرات می توان گفت سنگ های موجود در دسته لوکس از سنگ تراورتن ارس بهترین انتخاب ها برای سنگ سفید نما هستند. در این دسته، سنگ تراورتن ارس با کد 1100S قرار دارد که می تواند نمایی خیره کننده برای ساختمان شما باشد.
گلسا احمدی
دانشجوی دکتری مهندسی معماری
مدتی است به موضوع سنگ های ساختمانی و استفاده مفید از آن ها در معماری ساختمان علاقه مند شده ام.
آنچه در این زمینه یاد می گیرم را اینجا به اشتراک می گذارم.
سنگ تراورتن ارس کدهای سوپرش خیلی شبیه عباس آباده و قیمتش خیلی به صرفه تر از عباس آباده…من برای یه پروژه توی رشت سنگ سوپرشون را گرفتم.